“Elke dag kan een feest worden…”
Viering het Veer 19 januari 2025
Verwelkoming
Situering van deze viering “voor de wereld niet van de wereld”
We zijn reeds aan onze 5e viering onder dit jaarthema “Voor de wereld niet van de wereld”. In september en oktober dachten we na over “wie zijn leven verliest…zal het redden en wie groot wil zijn moet dienen”.
In november stonden we stil bij “het koningsbeeld van Pilatus en Jezus”.
In december stond “de hoop” centraal in een tijd van verwachting en uitkijken naar…
In deze viering willen we stil staan bij het evangelie van Johannes
“de bruiloft van Kana”. Het is geen toververhaal, maar een “teken” van Jezus dat het echt het anders kan! Dat we tegen de wereldorde in kunnen gaan; dat het zo tot een feest kan komen voor iedereen.
Maar laat ons eerst de paaskaars aansteken en samen het openingslied zingen.
Openingslied “Welke God wordt hier aanbeden”
Het Johannesevangelie
Voor we met deze viering verder gaan willen we eerst het evangelie van Johannes even situeren.
Johannes schreef zijn evangelie rond het jaar 100. Het was de tijd dat Palestina hardhandig bezet was door het Romeinse rijk. Jeruzalem en zijn tempel waren verwoest. Er was diepe malaise in het Jodendom.
Maar wie is Johannes?. De auteur van 4de evangelie. Zijn evangelie is anders dan de 3 andere evangelies (van Marcus, Mattheus, Lucas).
Het lijkt moeilijker, spiritueel.
Het zijn geen parabels, wél wonderverhalen, die Johannes tekens noemt met veel redevoeringen en beschouwingen.
Het zit ook vol metaforen, beeldspraak en symbolen.
Johannes schreef zijn evangelie los van de strekking van de farizeeën! Zij waren het die de joodse wetten strikt wilden volgen en dus zo goed wilden staan met de bezetter. Het evangelie van Johannes stond ook los van de Zeloten, de Joden die in opstand kwamen en ten strijde trokken tegen de overheersing van de Romeinen.
Voor Johannes is Jezus dé Messias die een nieuwe weg wijst. Het is die nieuwe weg die ons nu zo boeit! We willen ook wat uitleg geven bij deze tafel als link naar de bruiloft van Kana: Enerzijds de waterkruiken en anderzijds de wijnkruik.
En daar tussen de hele wereld. Onze natuur is in deze wintermaand afgestorven. We weten en geloven dat er nieuw leven komt in de lente…en in de wintermaanden pimpen wij wat takken op als feestelijke tafelversiering….
Vergeving
Een stap naar de toekomst brengt vaak een blik naar het verleden met zich mee.
En hierin gaven we niet altijd steun aan onze medemens, lieten we helaas troostende woorden ongezegd en hulpvaardige daden ongedaan.
“Keer u om”
Maar hoe donker wij het soms ook maken, wat wij ook verkeerd doen, God zorgt ervoor dat uitgedoofde kaarsen weer gaan branden. Hij roept ons op om zelf een vuur te zijn voor de anderen. Laten wij zijn uitnodiging overwegen en vergiffenis vragen en schenken voor al die keren dat wij Zijn Vuur kwijt raakten.
“Keer u om”
Evangelie Johannes 2,1-12
De bruiloft te Kana
De derde dag was er een trouwfeest te Kana in Galilea. De moeder van Jezus was daar. Ook Jezus en zijn leerlingen waren op het feest uitgenodigd. Toen de wijn op was, zei de moeder van Jezus tegen Hem: “Ze hebben geen wijn, ze hebben geen wijn meer”. Jezus zei: “Vrouw, is dat soms uw zaak? Mijn uur is nog niet gekomen”. Zijn moeder zei tegen de bedienden: “Doe maar wat Hij jullie zal zeggen,” Nu stonden daar volgens het reinigingsgebruik der Joden zes grote stenen kruiken, elk van wel honderd liter. Jezus zei tegen de bedienden: “Doe die kruiken vol water”. Ze vulden ze tot aan de rand. Dan zei Hij: “Schep er nu wat uit en breng dat naar de tafelmeester”. Dat deden ze. De tafelmeester proefde het water dat wijn was geworden. Hij wist niet waar die wijn vandaan kwam. Maar de bedienden die het water geschept hadden, wisten het wel. Zodra hij geproefd had, riep hij de bruidegom en zei: “Gewoonlijk schenkt men eerst de goede wijn en de gewone wijn pas wanneer men wat gedronken heeft. Jij hebt de goede wijn tot het laatst bewaard”. Zo maakte Jezus te Kana in Galilea een begin met de tekenen en openbaarde zijn heerlijkheid. Zijn leerlingen geloofden in Hem.
Duiding
….Wel in de wereld maar niet van de wereld….
Op het eerste zicht heeft deze titel weinig te maken met de bruiloft van Kana…
Het is een onwezenlijk verhaal tenzij men in mirakels gelooft.
Het is dan ook niet gemakkelijk om dit evangelie van Johannes te vertalen naar ons leven. En toch… zit er een grote oproep in voor ons. Daarom gaan we enerzijds stilstaan bij de beeldspraak, de metaforen of symbolen en anderzijds zoeken naar de boodschap voor ons… voor morgen.
Johannes stelt, in zijn evangelie Jezus voor als de nieuwe Messias: Jezus als de verpersoonlijking van het project van God, de Ene, als een nieuwe “wereldorde” van gerechtigheid, vrede, liefde en solidariteit met de minsten.
Johannes spreekt van een bruiloft op de derde dag.
In het begin van de duiding werd gezegd dat we dit verhaal niet letterlijk mogen lezen als een gebeurd verhaal… Maar wat is het dan wel?…
Als toehoorders van deze duiding moeten we begrijpen dat Johannes hier een beeld gebruikt, een metafoor, die in de teksten van het Oude Testament veel voorkomt: nl. het beeld van een huwelijk, een bruiloft, een verbintenis tussen een man en een vrouw, dat een beeld is van de relatie, zo ook het verbond tussen God en zijn volk. Een bruiloft is een bevestiging van verbondenheid, betrokkenheid, loyaliteit en liefde. Voor ons is dat een groot feest. Hier wordt echter geen bruid of een bruidegom genoemd. Hier is het belangrijkste… de gebeurtenis, een ogenblik van verandering, Iets nieuws … een nieuwe richting.
Johannes ziet deze gebeurtenis als een nieuwe start…een nieuw verbond tussen dat zoekende Joodse volk met God. Hij schrijft ook dat het de derde dag gebeurt… dit betekent in het evangelie meestal dat er iets heel belangrijk staat te gebeuren. De toehoorders, de joodse gemeenschap, die verstonden dit “de derde dag!” als een speciale betekenis. We zien hier ook dat er duidelijk een negatief beeld opgehangen wordt van de wereld van de farizeeën. Volgens Johannes is “dat Verbond” verstoord door hun onzinnig terugplooien op de letterlijke lezing van de wet (de farizeeën) of het vrij interpreteren van de wet door de sadduceeën, om de Romeinse bezetter niet te veel tegen het hoofd te stoten. (Bij ons wordt het woord farizeeër soms ook nog gebruikt als synoniem voor huichelaar of schijnheilige).
Bij Johannes was het niet anders, het volgen van Jezus was tegenstrijdig met de strakke letterlijke beleving van de wetten, dat veeleer gesteund was op strikte regels en voorschriften. Overigens iets dat we nu nog altijd terug vinden bij de ultraorthodoxe strekking van het Jodendom.
Johannes heeft het hier over zes stenen waterkruiken die gebruikt waren voor de wettelijk voorgeschreven reiniging. Stenen kruiken die staan voor de farizeïsche beleving. Zes betekent in de bijbel sowieso onvolmaakt…zeven was het ideale getal…
En Maria… die maakt Jezus er op attent dat het hier niet in orde is.
Er is geen wijn meer, alleen reinigingswater en geen wijn.
Van dat reinigingswater in die zes vaten… maakt Jezus wijn.
Volgens Johannes is Jezus de nieuwe bruidegom die de nieuwe wijn schenk…
Of met een ander beeld dat Johannes dierbaar is: Jezus is de Messias die staat voor een nieuwe tijd van gerechtigheid, liefde en solidariteit….Jezus is de nieuwe wijn… Wij kennen allemaal het verschil tussen water en wijn. Ook wij kunnen door de inbreng van Jezus in ons leven een andere richting uit gaan…een leven veel beter dan het zinloos opvolgen van regeltjes… het wordt de messiaanse weg… we hebben een missie: het wordt een weg van liefde, betrokkenheid en kiezen voor de minsten.
Hier begint de oproep voor ons in dit evangelie! Wij leven vandaag, net zoals de gemeenschap van Johannes in een wereld van onzekerheid, onrust, oorlog en geweld. Een tijd waar leven gedicteerd wordt door een onbegrensd liberaal-kapitalisme. Waar “het ieder voor zich” haast als wet wordt aanvaard.
Waar mens en natuur op de tweede plaats komen.
Waar ongelijkheid wordt in stand gehouden.
Waar kiezen voor mensen die niet kunnen volgen als “onproductief” worden aanzien.
Waar we met de woorden van Johannes kunnen zeggen: “de wijn is op”.
Dit evangelie, geeft ons “de nieuwe wijn” de wijn van het “Rijk Gods” waar Jezus voor staat. Een nieuwe tijd die haaks staat op de huidige wereldorde. Een nieuwe wereld waar ieder mens, zelfs de minsten onder ons, meetelt.
Het is ook een maatschappelijke opgave. Denk maar aan organisaties, groepen, NGO’s die tegen de gangbare trend zich inzetten voor achtergestelde kinderen in onze kansarme gezinnen, oorlogsslachtoffers, vluchtelingen, zieken, ouderen, jongeren… Organisaties zoals Pax Christi, Broederlijk delen, 11.11.11, enz…organisaties die zich tot doel stellen invloed te krijgen op de politieke besluitvorming.
Dit zijn allemaal mensen of organisaties die werken voor een betere wereld. Wij kunnen hen steunen, aanmoedigen ,en er deel van uitmaken. We kunnen niet allemaal op de barricade staan. Toch krijgt ieder van ons hier een oproep.
Laat ons zeker al eens, klein beginnen met het goede te koesteren tussen mensen, in onze dagelijkse omgeving; zelf kleine stapjes zetten en blij zijn met de stappen van de mensen rondom ons.
Zo hebben wij in de buurt een man wonen die eerder stroef en nors door het leven ging, samen met zijn vrouw een eigen leven hadden en schijnbaar niemand nodig! Een aantal jaar geleden hebben we bij hen een kerstkaartje in de brievenbus gestoken. Deze mensen waren verrast dat ze van hun buren een kaartje kregen! Nadien kregen we een vriendelijke en dankbare telefoon van de vrouw!
Vorige week, zijn vrouw is ondertussen overleden, kregen wij van hem een kerstkaartje met wensen in onze brievenbus! Ook wij waren verrast maar ook blij met deze attentie. Wij geloven dat de man hiermee zijn dankbaarheid wil uiten voor de regelmatige babbels die wij met hem hebben, de laatste jaren, en waar hij vertelt van zijn eenzaamheid, zijn gemis, hij is inmiddels 89 jaar oud!
Ook het verhaal over de wijkwerking in een kleine gemeenschap in Genk. De samenwerking in deze wijk was enkele jaren geleden stil gevallen. Er was geen buurtfeest meer … er waren geen samenkomsten of activiteiten meer.
Onder leiding van een paar mensen werd de buurtwerking met veel inspanning heropgestart met een spaghetti-avond! Er heerste veel verwondering en blijheid toen men zag hoeveel mensen er die avond waren! Verbonden in gezelligheid, mensen hebben elkaar nodig in verbondenheid!
Vorig jaar waren we 50 jaar getrouwd. We organiseerden een mooi feest in onze tuin voor onze grote familie. We genieten nu nog regelmatig van dit bijzonder feest met veel warmte en dankbaarheid voor die mooie contacten! Het is een accent van onze verbondenheid en geeft nog elke dag voeding en spirit aan onze relatie.
Of de warmte en de blijheid die ik ervaarde bij mijn engagement t.o.v. de harmonie van Raf; ik ging enkele uren werken in de verhuurstand van de schaatsen op de ijspiste van de stad. In dit simpele gebaar merkte ik heel veel plezier en positieve beleving tussen kinderen en ouders over alle culturen heen! Heel fijn om op die manier deel uit te maken van een gemeenschap met veel verscheidenheid!
En kijk eens naar de gemeenschap van Ahmadiyya op nieuwjaarsdag… met 100 jongeren van hun gemeenschap de straten van Hasselt zuiver maken van het zwerfvuil van nieuwjaarsnacht…toch mooi…goed nieuws!!
Wij zijn er zeker van dat jullie ook allemaal actief bezig zijn met zorg en inzet voor anderen en voor de grotere gemeenschap ; dat jullie aangename en mooie ervaringen hebben… waar jullie die messiaanse weg van verbondenheid en zorg gezien en gevoeld hebben…
laat dit gerust opklinken…
Drie weken geleden was het nieuwjaar…veel wensen…veel voornemens
Dit evangelie kan ook een nieuwjaarsbrief zijn voor onszelf, een brief met voornemens en wensen…
Een uitnodiging om ons open te stellen voor die andere manier van leven,
een betere manier: De weg van Jezus.
Wijn in plaats van water dan wordt het voor iedereen een feest!!
… voor en in de wereld, maar niet van of volgens de wereld…
Besluiten met een mooie tekst van Huub Oosterhuis:
“Ik versta onder liefde…”
Ik versta onder liefde: die duizenden nuances van vriendelijkheid en vriendschap, van tact en geduld, van bedachtzaamheid eerbied en mededogen, van lange trouw en spontaniteit, van hoofsheid en harstocht, van goede wil en ontroering, waarmee mensen elkaar bejegenen.
Ik versta onder liefde de denkkracht en de intuïtie kracht, de wijsheid en de wetenschap, en alle fantasie, volharding en optimisme waarmee de wereld is opgebouwd, steeds opnieuw tegen alle afbraak in.
Alles wat ten goede is, alles wat bijdraagt tot iets meer recht en vrede voor iets meer mensen, noem ik liefde.
Lied “Een land om van te dromen”
Geloofsbelijdenis
Ik geloof in de menswording
als een verlangen van ieder mens
om zich gelukkig te weten
als een te realiseren weg
die met vallen en opstaan
op een eigen wijze wordt gegaan
in zorgzaam contact met anderen
en met al wat een mens omringt.
Ik geloof in de menswording
als een liefdesavontuur
tussen God en ieder mens
dat zich ten diepste toe getond heeft
in Jezus van Nazareth
Ik geloof in de menswording
als doel en zin van mijn leven
als leidraad voor mijn keuzes
als oproep om anderen hierbij
tot steun te zijn
tot voltooiing van deze wereld.
Voorbeden
Jezus, jij houdt van de mensen en wij worden uitgenodigd om je voorbeeld te volgen en te doen wat jij gedaan hebt. We vinden het vaak moeilijk om water bij de wijn te doen.
Help ons om betere mensen te worden.
Zodat onze vriendschappen beter bewaard blijven.
Lied “Voor het licht”
Wij bidden voor onze wereld:
dat haat en rivaliteit onder de volkeren plaats mogen maken
voor onderling respect en hartelijke samenwerking;
dat het ieder-voor-zich wordt ingeruild voor zorg om het grote geheel;
dat ook de armen kans krijgen op een menswaardig bestaan.
Lied “Voor het licht”
Wij bidden voor onszelf:
dat we steeds weer de kunst verstaan vreugde te vinden
in de gewone kleine dingen van het leven,
dat we onze levensvreugde willen delen met anderen.
dat wij troost bieden, waar verdriet heerst;
dat wij weten te bemoedigen, waar onmacht leeft
dat wij met elkaar delen: goede en kwade dagen.
Lied “Voor het licht”
Tafelgebed
Aan deze tafel zijn wij uitgenodigd,
wij mensen, zo verschillend van aard,
wij mensen die het goede zoeken.
Aan deze tafel zijn wij uitgenodigd,
wij mensen met onze geheimen,
wij mensen met onze vreugde.
Aan deze tafel zijn wij uitgenodigd,
wij mensen met onze kwetsuren,
wij mensen met onze angsten.
Dit is een tafel naar ons hart.
Dit is een tafel voor ons hart.
Iedere plaats is er de eerste.
Dit is de tafel van zachtmoedigheid.
Dit is de tafel van warmhartigheid,
de tafel van mensen die delen en breken.
Mensen die elkaar het licht in de ogen gunnen,
mensen die niet van elkaar wegkijken,
aan deze tafel gebeurt de toekomst.
Op deze tafel schijnt het licht van de Ene,
de Onbegrepene, de Gekruisigde,
de Genezer van onze zielenwonden.
Aan deze tafel klopt het hart,
het hart van de weerloze liefde,
het hart dat niet zal stilstaan.
Aan deze tafel herinneren we ons,
aan deze tafel worden we stil,
aan deze tafel worden we bezield.
Aan deze tafel worden we genodigd
tot geloof, hoop en liefde
in de naam van die Ene
Aramees onze vader
Bron van Zijn, die ik ontmoet in wat me ontroert,
Ik geef u een naam opdat ik u een plaats kan geven in mijn leven.
Bundel uw licht in mij – maak het nuttig
Vestig uw Rijk van eenheid nu
Uw enige verlangen handelt dan samen met het onze
Geef ons wat we elke dag nodig hebben aan brood en aan inzicht
Maak de koorden van fouten los, die ons vastbinden aan het verleden
Zoals wij ook anderen hun misstappen kunnen vergeven
Laat oppervlakkige dingen ons niet misleiden
Uit u wordt de al werkzame wil geboren
De levende kracht om te handelen
Het lied dat alles verfraait
En dat zich van eeuw tot eeuw vernieuwt
Vredeswens
Wie mensen blij wil maken, moet vreugde in zich hebben.
Wie de wereld wil verwarmen, moet vuur in zich dragen.
Wie mensen helpen wil, moet zachte handen hebben
om ze niet te kwetsen.
Wie vrede brengen wil moet eerst in z’n eigen hart
vrede gevonden hebben.
We wensen elkaar de vrede
Lied “Vervul dit huis”
Delen van brood
Drinken van wijn en mensen dichterbij brengen,
(als teken van deze gemeenschap op zijn best).
Bezinning
“Simpelweg buitengewoon”
Wat als we nu eens
simpelweg
geloven in mensen.
In wat ze kunnen,
wat ze willen,
waarvan ze dromen.
En vooral ook geloven
in jezelf,
in je eigen mogelijkheden.
Wat kan ik doen?,
Wat wil ik doen?,
om de dromen van anderen waar te maken.
Simpelweg geloven…
dat gewone mensen,
hand in hand,
schouder aan schouder,
buitengewone dingen doen.
Vrij naar Barack Obama
Slotlied “Uit vuur en ijzer”
Zending
Wat wij vooral willen onthouden en meenemen naar huis:
de kruiken water, als symbool voor onze menselijkheid,
van ons heel gewoon mens zijn.
Jezus miskent dat niet, hij komt het niet afschaffen.
Hij wil onze menselijke mogelijkheden opwaarderen, als het ware marineren
met de wijn van evangelische liefde.
Rob Moens
Bronnen:
Hof Zevenbergen, Ranst
Alles voor allen , Huub Oosterhuis
Het woord is mens geworden, Jean Bastiaens
Preek van de week, Rob Moens
De Messias en de macht van Rome, Egbert Rooze en Paul De Witte
Barack Obama
Gerd, Raf, Guy
