Het Veer Bethanië, 16 maart 2025

“Vertrouwen in de toekomst”

 Welkom + verontschuldigingen 

Zoals we allemaal weten was Abraham een rechtvaardige mens die in de stad Ur woonde. Ur was geen goede plaats om te leven, verdorven en zonder morele waarden.   God zei Abraham om te vertrekken uit Ur met de belofte  van een schitterende toekomst:  ontelbare nakomelingen en een uitgestrekt land om in te wonen met plaats voor velen. Zijn tocht zal vruchtbaar zijn.
Abraham vertrouwde op God en vertrok, een onzekere toekomst tegemoet.

We zijn nu ettelijke jaren verder; Abraham is een pak ouder; hij zwerft nog steeds rond en hij heeft nog steeds geen kinderen van zijn vrouw Sara. Hij vertwijfelt.
Maar dan antwoordt God en neemt hem mee naar buiten de tent.  Kijk omhoog, zegt God en zie de onmetelijke sterrenhemel.  Zo talrijk zal je nageslacht zijn.  Net nu, moet je hoopvol vertrouwen en niet opgeven.  Ik heb een belofte gedaan en deze zal waar gemaakt worden.

Vertrouwen, het vraagt durf, doorzettingsvermogen, overgave om je in te zetten voor iets wat nog lang niet duidelijk of zelfs zichtbaar is.  Een droom die nog waar moet gemaakt worden. Zo is dat voor vele mensen in onze huidige tijd. Grauwe wolken hangen boven ons, we lijken in een storm van onrecht en slechte beslissingen, oorlogen lijken zo dichtbij en ons milieu wordt vernield omwille van kapitalistische motieven. Maar juist dan moeten we stand houden en blijven vertrouwen, blijven opstaan tegen alles wat het leven bedreigt en een weg van leven en toekomst gaan.  Net zoals de koffieboeren in Burundi, waarvan we zo dadelijk een filmpje zien, die overschakelen van gevaarlijke pesticiden naar biologische alternatieven.  Net zoals ons voorbeeld Jezus die op de berg met Mozes en Elia praat over zijn toekomst die er alles behalve rooskleurig uitziet.  Ook hij gaat door.

Op tocht blijven gaan, ondanks de onzekere uitkomst.

 

Openingslied: nr. 60 Wat de toekomst ons zal geven…

 1^ste lezing: Gen. 15, 5-12. 17-18 –
Abraham vertrouwt op God die zich verbindt tot een nieuwe toekomst.

Toen nam de Heer Abram mee naar buiten. ‘Kijk eens naar de hemel,’ zei de Heer. ‘Tel de sterren eens, als je dat kunt. Zo veel nakomelingen zul je krijgen.’ Abram geloofde wat de Heer zei, en daarom vond de Heer Abram een goed mens. De Heer zei ook tegen Abram: ‘Ik ben de Heer. Ik heb je uit Ur gehaald, uit het land Babylonië. Want ik wil het land Kanaän aan jou geven.’ Abram zei: ‘Heer, mijn God, hoe kan ik weten of dat echt zal gebeuren?’ Toen zei de Heer: ‘Haal een koe, een geit, een schaap en twee duiven.’ Abram haalde die dieren en sneed ze doormidden, behalve de duiven. De helften van elk dier legde hij tegenover elkaar. Er kwamen roofvogels op de dode dieren af. Maar die werden door Abram weggejaagd. Toen de zon bijna onderging, viel Abram in slaap. In zijn slaap werd hij vreselijk bang. Toen de zon onder was, zag Abram in zijn droom opeens een oven. Er kwam rook uit. Er was ook vuur, en dat vuur ging tussen de dode dieren door, die daar nog lagen. Toen deed de Heer een belofte aan Abram. Hij zei: ‘Dit land zal ik aan jouw nakomelingen geven. Het hele gebied van de rivier de Nijl tot de rivier de Eufraat is voor hen.’

 

Lied: nr. 45  Ga mee met ons.

 

Film:  ‘Samen oogsten we succes’   is het thema van Broederlijk Delen dit jaar.

Boeren in Burundi zijn kwetsbaar en moeten zich weren tegen pesticiden die hun opgedrongen worden en die zowel de bodem als de eigen gezondheid in gevaar brengen. Ook van hen, net zoals bij Abraham, wordt geloof en vertrouwen gevraagd zonder de toekomst te zien. ‘Gerechtig zijn’, eerbied hebben voor de aarde, denken aan de komende generaties, vraagt een moedige houding.

Lied: Ga door!

 Evangelie Lc  9, 28-36 – Terwijl de leerlingen slapen, spreekt Jezus met Mozes en Elia over zijn uittocht die komen gaat.

Ongeveer acht dagen later ging Jezus een berg op om te bidden. Hij nam Petrus, Johannes en Jakobus mee. Terwijl Jezus aan het bidden was, veranderde zijn gezicht. En zijn kleren werden stralend wit. Opeens stonden er twee mannen bij hem met een hemelse glans over zich heen. Het waren Mozes en Elia. Ze spraken met Jezus over de dingen die in Jeruzalem zouden gaan gebeuren. Intussen waren Petrus en de twee andere leerlingen in slaap gevallen. Toen ze wakker werden, zagen ze de hemelse glans van Jezus. En ze zagen ook de twee mannen die bij hem stonden. Toen Mozes en Elia weg wilden gaan, zei Petrus tegen Jezus: ‘Meester, het komt goed uit dat wij hier zijn! We zullen drie hutten maken: één voor u, één voor Mozes, en één voor Elia.’ Maar Petrus had er niets van begrepen. Op dat moment kwam er een wolk boven hen. Mozes, Elia en Jezus verdwenen in de wolk, en de leerlingen werden bang. Toen klonk uit de wolk Gods stem, die zei: ‘Dit is mijn Zoon. Ik heb hem uitgekozen. Luister naar hem.’ Nadat God gesproken had, was Jezus weer alleen. De leerlingen vertelden in die tijd aan niemand wat ze gezien hadden.

Toelichting 

Je weet, Abraham is op stap gegaan met een belofte van God. Hij zou een land krijgen om zich daar met zijn familie te vestigen. Maar tot nog toe is daarvan weinig te merken. Het land Kanaän is al bewoond door andere volkeren waar Abraham rekening mee moet houden en zijn vrouw Sara heeft nog geen zoon kunnen geven. Ondanks de belofte van God, blijft Abraham twijfelen.

En dan komt het stuk waarmee de eerste lezing begint. Abraham wordt naar buiten geleid en hij hoort God zeggen: ‘Kijk naar de hemel en tel de sterren, als ge kunt.‘ En God verzekert hem: ‘Zo talrijk wordt uw nageslacht.’ Abraham krijgt een teken, een glans uit de hemel. Het is geen argument, maar een openbaring: bewust worden dat God ‘God’ is en dit op zulk donker moment voor Abraham.
Het resultaat: ‘Abraham vertrouwt er op‘ (v 6) en het wordt hem gerekend als gerechtigheid!. Wat beweegt Abraham tot een nieuw antwoord? Hij is niet overtuigd door iets dat je kan zien, kan aanraken of hanteren. Hij stelt zijn zekerheid in Degene die de belofte heeft uitgesproken. Hij heeft toegelaten dat God geen hypothese over de toekomst is, maar de stem waarrond die zijn leven voortdrijft. Abraham heeft zich gekeerd. De veelheid van sterren is door Abraham ontvangen als een teken van Gods kracht in zijn leven.

Menselijke wezens zijn geschapen om gerechtig te zijn, om op Gods toekomst te vertrouwen en te leven in de zekerheid van die toekomst, zelfs in het dodelijk moment van het nu.

Wij zijn gewoon om alles onder controle te houden. Wij hebben één of andere ideologie of systeem waarbinnen alles moet passen, of het nu kapitalisme is of positivisme, humanisme of moralisme…dat doet er niet toe. Hier wordt een einde gemaakt aan elk -isme. De nieuwe gerechtigheid laat elke controle los en vertrouwt zich toe aan het grote Mysterie dat ons omvat.

Dan volgt in de tekst een rituele handeling, die waarschijnlijk zeer oud is. ‘Neem voor mij een kalf, een geit en een ram van 3 jaar, een tortel en een duif.’ Dit verwijst naar een plechtige en gewichtige verbintenis tussen de partners, tussen God en de mens.

Het evangelie plaatst Jezus in dialoog met Mozes en Elia. Ze praten met elkaar over wat komen gaat, over de toekomst: over de dingen die in Jeruzalem zouden gaan gebeuren. Ik ben eigenlijk heel benieuwd wat Jezus nu gezegd zou hebben aan die mannen, en wat zij geantwoord hebben. Want Jezus toekomst zag er niet rooskleurig uit. En toch even later valt er licht op de berg, over wat Jezus te doen staat. In gebed zet Jezus zich in het spoor van de profeten, die niet weken als het moeilijk werd. Heel even zien de leerlingen bij het wakker worden iets van dit licht.

Alles wordt echter al vlug door de wolk van Gods bescherming (en tegelijk verborgenheid) omgeven. Alleen de Stem vanuit de wolk duidt Jezus aan als ‘de uitverkoren zoon, waar men moet naar luisteren’. Petrus wilt dit moment vastleggen, met 3 tenten en er zich aan vastklampen. Hij wordt teruggefloten. ‘Hij wist niet wat hij zei’. Het gebeuren verdwijnt nadien in zwijgen. Het is de tijd nog niet om dit verder te vertellen.

Ook van de Burundezen worden geloof en vertrouwen gevraagd, zonder direct te zien wat het oplevert. ‘Gerechtig zijn’ – eerbied betonen voor moeder aarde en voor wat komende generaties nodig hebben om goed te leven – vraagt van hen een moedige houding.
Met de steun van INADES, van Broederlijk Delen, en van ons , vinden zij hopelijk medestanders en vertrouwen in de toekomst.
Doen wij mee  tot iedereen  mee is?

stilte

 Symboolmoment + Gebed  

 Allen:   Met Broederlijk Delen willen we samen succes oogsten.
Wij doen mee met de 25% revolutie
En werken mee aan die betere wereld.
Waar elke mens een toekomst vindt.

1. V. Als teken van deze ommekeer verwijderen wij de sproeier met verboden pesticiden van de tafel. In de plaats zetten wij een wereldbol met strik

Allen:   We danken om de aarde die ons gegeven is: een geschenk, voor iedereen, voor nu en later.

We bidden dat we mogen groeien in verbondenheid met de mensen met wie we samenleven én wereldwijd. Dat uw nieuwe verbond met mensen in ons zichtbaar wordt.

Voorbeden

 Laat ons halt houden en wat ons bezighoudt toevertrouwen aan de Ene,
die liefde is.

L          Voor onze samenleving. Dat er steeds mensen zijn zoals Abraham die hun verantwoordelijkheid opnemen en, ondanks twijfel, durven springen: durven wegtrekken uit het land van armoede en ongelijkheid naar een land waar gerechtigheid geschiedt.

Allen: Lied nr. Wie anders zou de wereld dragen

L          Voor elk van ons, dat we kiezen voor rechtvaardigheid en duurzaamheid en zo de toekomst openhouden voor onze kinderen en kleinkinderen. Dat we daarin onze verantwoordelijkheid opnemen.

Allen: Lied nr. Wie anders zou de wereld dragen

L          Voor Broederlijk Delen, de boeren en Burundi,  dat hun inzet en moedige houding ons mogen inspireren.

Allen:  Lied nr. Wie anders zou de wereld dragen

1. Heer onze God, U die weet van onze twijfel, kom in ons en vorm onze onmacht om tot daadkracht en verantwoordelijkheid. Laat ons niet gerust tot wij uw naam ‘Ik zal er zijn’ waarmaken. Amen.

Tafelgebed

1. Allah, Adonai, JHWH..of hoe je ook heten mag,
   leer ons te bidden met het gezicht naar Mekka, Jeruzalem naar de stad van Uw toekomst.     Leer ons bidden en dàn gààn….

1. Bidden is gaan de weg ten leven naar een onzekere toekomst
   vertrouwend op de belofte.  Met vallen en opstaan,  gaan… en rusten soms en dan weer gaan.
2. Gezegend Jij God van Abraham en Sara, Schepper van leven in onvruchtbaarheid.   Gezegend Jij die toekomst verwekt uit leegte en gemis, die wijsheid vergaart uit schade en schande   en vreugde oogst voor wie zaaien in tranen.
3. Gezegend Jij hoop van de hopelozen, stem van de sprakelozen, toekomst van de machtelozen. Licht in het duister, kracht in zwakheid, blijdschap in ellende.

Laten we daarom het Onze Vader samen bidden:

Allen:  Onze Vader, die zijt in de bergen, in de woestijn en in de stad
Geheiligd zij uw schepping,
Vol van ontwikkeling, kracht en leven.
Uw wijsheid kome, opdat we de schoonheid die we kregen,
zouden beschermen en ontwikkelen.
We genieten ervan in bloemen, het water en in de vruchtbare Moeder Aarde,
in de warme adem van de zon
en in de frisse schaduw van de nacht.
Uw wil geschiede, Heer, zodat we mens worden
naar uw beeld en gelijkenis,
zodat we de uitdaging aangaan uw schepping te behoeden.
Geef ons elke dag verwondering om het frisse groen
In de weide, in het bos, in de tuin en in de grond
en verontwaardiging omwille van de vervuiling.
Vergeef ons ons gebrek aan verantwoordelijkheid,
waardoor we niet zorgen voor wat we gekregen hebben.
Laat ons met liefde en kracht overtuigend zijn
om werken van vernieling te staken.
laat ons niet vervallen in de verwoestijning, ten gevolge van
de pesticides die onze aarde vervuilen
die uw werken ontkennen en die uw leven vernietigen.
En bevrijdt ons van wanhoop en moedeloosheid,
zegen ons opdat wij een zegen kunnen zijn voor anderen.

1. V. Laat ons elkaar de vrede toewensen.

          V: Zuster, broer ben Jij van allen die verlegen zijn om tijd van leven
en wat liefde. ‘De minste’ is Jouw Naam en wonen doe Je bij de kleinen
die niet bij machte zijn te tellen uit hun winst en die als gras worden                            weggemaaid voor de voeten van de groten.

Jezus, jij toont ons een toekomstbeeld
van hoe een mens teken van God kan zijn,
broer en zus van de minsten, zorgzaam en voorzienend,
elke mens tot zijn recht laten komen, vanuit liefde voor de wereld
telkens opnieuw beginnen met elkaar,
telkens opnieuw toekomst maken samen.

V:   Wij bidden dat wij mensen mogen worden
met een open en vriendelijk gezicht,
met zachte handen en een warm kloppend hart,
dat wij ons blijven verzetten en dat we blijven bidden én gààn.

Jij, wees vuur en stem in ons en zing ons bijeen tot nieuwe mensen
die over heel de aarde het graan verspreiden tot brood voor allen en
die de druiven persen tot algemene vreugde.

V:   Wij breken met elkaar het brood,
wij breken het in gedachtenis aan Jezus,
en weten ons verbonden met mensen over de hele wereld
vooral met de boeren uit  Burundi.

                         De mandjes met brood worden doorgegeven.

V:     We heffen het glas op mensen die durven gaan voor toekomst,
die blijven volhouden
die met vallen en opstaan niet willen weten van water in wijn
die blijven vertrouwen.

                                               De glazen doorgeven

Klinken op mensen en wensen

Bezinning   

L   Geloof vraagt een grote dosis vertrouwen.
Doe het maar eens … zoals Abraham destijds:
op weg gaan … als je nog geen resultaten ziet;
als je weet dat er nog hindernissen zullen komen.

Er is een groot vertrouwen nodig. En hoop.
Net als voor Abraham, destijds,
is dit vandaag voor ons een bevrijdende boodschap:
áls je maar op uittocht gaat, én onrecht achterlaat,
dan komt een beloofd land in zicht;
alles komt goed … vertrouw…
Zo geraken we vol van hoop,
zo wórden we volk van hoop.

Slotlied : Wij gaan weer verder vol van hoop

Zending en zegen

 V       Vandaag al kunnen wij opstaan uit alles wat de
toekomst bedreigt.
We gaan op weg, nieuw licht in onze ogen,
een nieuw land tegemoet.
De wereld heeft ons nodig.
Als we dat met genoeg mensen 25% willen,
wordt de wereld anders en beter.

Mededelingen + mandje met opbrengst voor Broederlijk Delen

 Bronvermeldingen:

– Bijbel in Gewone Taal, Nederlands Bijbelgenootschap 2014
– 1000 seconden-Bijbel
– Vasten 2025, Liturgie en Spiritualiteit, Broederlijk Delen:
Campagne Burundi