Titel: God 9.0
Ondertitel: De spirituele groeikansen van het christendom.
Auteurs: Marion Küstenmacher, Tilmann Haberer, Werner Tiki Küstenmacher
Te bestellen bij Piet van Veldhuizen: Geertruid Pijnsenhof 14
3342GN Hendrik-Ido-Ambacht Nederland
of per e-mail bij pvveldhuizen@gmail.com
Uitgave in eigen beheer (284 pagina’s).
Dit boek is inderdaad een bijzonder belangrijk boek. Richard Rohr, ofm, schreef hierover terecht:“God 9.0 wijst een heel eigen weg naar helderheid, geluk en ware spiritualiteit. Je zult met nieuwe ogen naar geloof kijken”. Op de achterkant van het kaft staat onder meer: “Dit boek stelt je in staat om: op een heel nieuwe manier over God te spreken; het christendom integraal te benaderen; het onderscheid te zien tussen ‘purperen’, ‘blauwe’ en ‘groene’ Godsbeelden; verrassende antwoorden te vinden op allerlei vragen rond kerk en samenleving; inzicht te krijgen in het doel van je eigen spirituele reis; het verschil te leren zien tussen mystiek, meditatie, contemplatie en verlichting; met een zelftest uit te vinden in welke fase je eigen bewustzijn zich inmiddels bevindt”. Dit boek is al jaren een bestseller in Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland en nu ook in het Nederlands. Dit is de negende druk: oktober 2022.
De drie auteurs van dit boek zullen u inwijden in de fasen van menselijke ontwikkeling en geestelijke groei. Zij zullen u op een nieuwe en verfrissende manier laten zien hoe wij groeien: richting empathie, inclusiviteit, wijsheid, geduld. Tot de kerntaak van de religies behoort het ontwikkelen van kennis van de verschillende spirituele ‘standen’, elk met hun eigen diepte. Het boek handelt over het leven van de mens in verschillende bewustzijnslagen. Heb je een laag bereikt, dan heb je de beschikking over de bijhorende mogelijkheden om dingen te zien en te begrijpen. Veel mensen blijven tijdens hun hele volwassen leven in één laag. Anderen ontwikkelen zich via nieuwe levensomstandigheden en uitdagingen in de richting van een volgende laag en zien de wereld met nieuwe ogen, waardoor die er anders uitziet. Diepere lagen krijgen dankzij die veranderde blik een nieuwe waarde.
De bewustzijnslagen worden in het boek uitvoerig in 9 verschillend gekleurde ‘lagen’ ondergebracht. In de ontwikkeling van ieder mens staat BEIGE aan het begin. Jezus 1.0 voedt en stilt ook de honger die groter is dan alleen die van het lichaam. Hier krijgt het leven van ongeboren kinderen bescherming, evenals mensen met een beperking, ouderen, dementerenden en stervenden. In de individuele ontwikkeling markeert PURPER het einde van de fase van zuigeling-zijn. Het kind beleeft zich nu los van zijn moeder en zijn omgeving en ontdekt de wereld. Hier zie je in Jezus vooral de wonderdoener en blijven devotionele tradities bewaard. Er doemt een nieuwe ontwikkelingsfase op: ROOD, wat staat voor energie en agressie, zin voor avontuur en woede. Jezus 3.0 is de baanbrekende aanvoerder. Hier zijn talloze mensen wereldwijd in de strijd voor hun geloof gestorven.
In de ontwikkelingsfase BLAUW heeft een kind het gevoel bij een groter geheel te horen dan de familie. Het devies van mens 4.0 luidt: ‘Eén voor allen, allen voor één!’ Enerzijds wordt er een minderwaardigheidsgevoel ervaren: ‘Heer, ik ben niet waardig!’ Anderzijds hebben mystici ervaren dat de menselijke ziel een koninklijke waardigheid bezit. De ORANJE ruimte wordt door jonge mensen doorgaans betreden bij de aanvang van de puberteit. Met vlijmscherpe intelligentie stellen ze alles ter discussie wat ‘de volwassenen’ hen tot dan toe zonder tegenspraak hebben aangereikt. Oranje is de grote geestelijke stap van de Middeleeuwen naar de nieuwe tijd, waarin de wereld prima werkt zonder God. ‘God is dood!’ Voor moderne christenen valt God 5.0 samen met de persoon van Jezus: ‘Als jouw God dood is, neem dan de mijne – Jezus leeft!’
De bewustzijnslaag GROEN is de laag van ‘het warme hart’ en ‘de empatische samenleving’. Hier willen mensen dat de rechten van de zwakkeren gerespecteerd worden. Groen heeft geen angst voor een straffende God en treft in de bijbel sporen aan van een mensvriendelijke God. De Jezus 6.0 geeft ruimte voor nabijheid. In de bewustzijnslaag GEEL voelen mensen zich vaak eenzaam. Geel vergaart zijn informatie langs intellectuele, emotionele, intuïtieve en meditatieve weg. Daarom hecht het waarde aan het alleenzijn als bron van zelfwaarneming. Hier leven we niet meer in onszelf, maar Christus leeft in ons. De TURQUOISE bewustzijnslaag is open voor de wijsheid en het waarnemingsvermogen van het menselijk lichaam. Turquoise gaat uit van de eenheid van de menselijke familie. Vandaar het belang van wereldburgerschap en ‘God alles in allen’ (1 Kor. 15, 28).
De volgende bewustzijnslaag krijgt de kleur KORAAL. Daar nog te weinig mensen met deze bewustzijnsvorm leven, weten we nog niet hoe de mens in deze laag de werkelijkheid zal waarnemen en zichzelf zal begrijpen. Daar hebben we nu hooguit een vermoeden van. Ook het Godsbeeld van koraal is nog niet ingevuld. Maar nu al zou de Kerk veel meer een open ruimte van mogelijkheden kunnen worden. Als je naar alle tot nu toe bekende ontwikkelingslagen kijkt en die vergelijkt met de studies van ontwikkelingspsychologen, dan is het duidelijk dat het menselijk bewustzijn, ook het religieuze en spirituele, zich steeds verder in de geschiedenis ontwikkelt. ‘Religieus verlicht dankzij de lagen, spiritueel ervaren dankzij de staten’: zo zou je een van de doelen van dit boek kunnen omschrijven. ‘Het rijk van God is te midden van jullie’ past bij de lagen. ‘Het rijk van God is binnen in jullie’ past bij de staten.
De lagen geven de ontwikkeling van het bewustzijn aan. De staten geven aan hoe diep iemand ondergedompeld is in de mystiek of in de contemplatieve ervaring. De eerste stap op de mystieke weg is de verwondering. Daarop volgt mogelijk een innerlijk ontwaken. ‘Geestelijke mensen’, zegt Paulus, krijgen een nieuw besef van het feit dat de Geest van God in hen woont en dat ze ‘kinderen van God’ zijn. ‘De Geest zelf bevestigt het getuigenis van onze geest, dat wij kinderen zijn van God’ (Rom. 8, 16). Een beeldloze, puur geestelijke schouwing is de hoofdzaak. ‘God is Geest, en wie Hem aanbidden, moeten Hem aanbidden in Geest en waarheid’ (Jo. 4, 24). Meester Eckhart bedacht hiervoor een nieuw werkwoord: ‘ent-Bilden’ (ontbeelden). Niet enkel alle voorstellingen van ‘God’ moeten kunnen verdwijnen, maar ook die van het ‘ik’. Een zijn in Christus, een in God.
Transrationele spirituele ervaringen overstijgen het rationele bewustzijn. Dat heeft niet te maken met magie: magie is prerationeel en wil hebben, mystiek is transrationeel en wil loslaten. De kerken beleefden de kritiek van moderne denkers als een aanval op de godsdienst. Zij zagen niet dat de kritiek zich eigenlijk richtte tegen bepaalde vormen van religie. Er zijn gemeenschappen nodig die deze ‘innerlijke weg’ mogelijk maken via cursussen in contemplatie en meditatie. Er zijn spirituele leraren nodig die mensen moed inspreken voor hun weg door de woestijn. Wat vaak gezien wordt als geloofsafval en afscheid van God, kan zich ontpoppen als een poort naar een diepere Godsrelatie die leidt tot nieuwe betrokkenheid. Omkeer (transformatie) is de kernboodschap van Jezus. Alleen door te groeien en te veranderen blijven we trouw aan ons zelf en aan God. Dat is de paradox van de spiritualiteit.
Mark Cornelis
P.S. Gaat het in God 9.0 vooral om de verschillende denkkaders (bewustzijnslagen) die we in onze wereld aantreffen dan doet Tilmann Haberer in het vervolgboek Grenzeloos God, Integraal kijken naar God, mens en wereld een poging om de geloofsinhoud te hertalen naar het huidig Westerse.
Beide boeken zijn nu in de reguliere boekhandel te verkrijgen.
